တရုတ်၊ အမေရိကန်တို့ အတူတကွ ကြီးပွားချမ်းသာနိုင်သည်ဟု ရှီကျင့်ဖျင်က 'မိတ်ဆွေဟောင်း' Henry Kissinger က ပြောသည်။

တရုတ်သမ္မတ ရှီကျင့်ဖျင်သည် လွန်ခဲ့သည့် ဆယ်စုနှစ်ငါးစုကျော်က နှစ်နိုင်ငံဆက်ဆံရေးကို ကြားဝင်စေ့စပ်ပေးရာတွင် အရေးပါသော အခန်းကဏ္ဍအတွက် တရုတ်ပြည်သူများအတွက် “မိတ်ဆွေဟောင်း” အဖြစ် ချီးကျူးဂုဏ်ပြုခဲ့သော အမေရိကန် နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဟောင်း Henry Kissinger နှင့် ကြာသပတေးနေ့တွင် တွေ့ဆုံခဲ့သည်။
“တရုတ်နဲ့ အမေရိကန်တို့ဟာ အချင်းချင်း အောင်မြင်ပြီး ကြီးပွားတိုးတက်အောင် အတူတူ ကူညီပေးနိုင်ပါတယ်” ဟု ယခု နှစ် ၁၀၀ အရွယ် အမေရိကန် သံတမန်ဟောင်း ရှီက “အပြန်အလှန် လေးစားမှု၊ ငြိမ်းချမ်းစွာ အတူယှဉ်တွဲ နေထိုင်ရေးနှင့် အနိုင်ယူ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှု” ဟူသော တရုတ်၏ အဓိကအချက်သုံးချက်ကို ထပ်လောင်း ပြောကြားခဲ့ပါသည်။
“ဒီအခြေခံပေါ်မှာ တရုတ်ဟာ အမေရိကန်နဲ့ နှစ်နိုင်ငံ ပေါင်းစည်းပြီး သူတို့ရဲ့ ဆက်ဆံရေးကို စဉ်ဆက်မပြတ်ရှေ့ဆက်ဖို့ နည်းလမ်းမှန်ကို ရှာဖွေဖို့ အသင့်ပါပဲ” ဟု ရှီက ပေကျင်းမြို့ရှိ Diaoyutai State Guesthouse တွင် ပြောကြားခဲ့သည်။မြို့တော်၏အနောက်ဘက်တွင်ရှိသော Diaoyutai သည် 1971 ခုနှစ်တွင်သူ၏ပထမဆုံးတရုတ်ခရီးစဉ်အတွင်း Kissinger လက်ခံရရှိသည့်သံတမန်အဆောက်အအုံဖြစ်သည်။
Kissinger သည် ထိုစဉ်က အမေရိကန်သမ္မတ Richard Nixon ၏ ရေခဲပြင်ခရီးစဉ် မတိုင်မီ တစ်နှစ်အလိုတွင် တရုတ်နိုင်ငံသို့ ပထမဆုံးလာရောက်သည့် အမေရိကန် အဆင့်မြင့် အရာရှိတစ်ဦးဖြစ်သည်။ရှီက Nixon ၏ ခရီးစဉ်သည် တရုတ်-အမေရိကန် ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုအတွက် မှန်ကန်သော ဆုံးဖြတ်ချက်ကို ချမှတ်ခဲ့ကြောင်း၊ အမေရိကန် ခေါင်းဆောင်ဟောင်းသည် ဥက္ကဋ္ဌ မော်စီတုံးနှင့် ဝန်ကြီးချုပ် ချူအင်လိုင်းတို့နှင့် တွေ့ဆုံခဲ့ကြောင်း သိရသည်။နှစ်နိုင်ငံ သံတမန်ဆက်ဆံရေးကို ခုနစ်နှစ်အကြာ ၁၉၇၉ ခုနှစ်တွင် ထူထောင်ခဲ့သည်။
“ဆုံးဖြတ်ချက်က နှစ်နိုင်ငံအတွက် အကျိုးကျေးဇူးတွေ ပေးအပ်ပြီး ကမ္ဘာကြီးကို ပြောင်းလဲစေခဲ့ပါတယ်” ဟု ရှီကျင့်ဖျင်က တရုတ်-အမေရိကန် ဆက်ဆံရေး တိုးတက်မှုနှင့် နှစ်နိုင်ငံ ချစ်ကြည်ရင်းနှီးမှုကို မြှင့်တင်ရာတွင် Kissinger ၏ ပံ့ပိုးကူညီမှုများကို ချီးကျူးဂုဏ်ပြုကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။
တရုတ်သမ္မတက Kissinger နှင့် အခြားသော စိတ်တူကိုယ်တူ အရာရှိများသည် တရုတ်-အမေရိကန် ဆက်ဆံရေးကို လမ်းကြောင်းမှန်ပေါ် ပြန်လည်ထူထောင်ရာတွင် အပြုသဘောဆောင်သော အခန်းကဏ္ဍမှ ဆက်လက်ပါဝင်နေမည်ဟု မျှော်လင့်ကြောင်းလည်း ပြောကြားခဲ့သည်။
ရှန်ဟိုင်း ကွန်မြူနီကေးရှင်းနှင့် တရုတ်တစ် နိုင်ငံ နိယာမတို့ ချမှတ်ထားသော အခြေခံမူများအောက်တွင် နှစ်နိုင်ငံ ဆက်ဆံရေးကို အပြုသဘောဆောင်သော ဦးတည်ချက်ဖြင့် ရွှေ့သင့်သည်ဟု Kissinger မှ ပဲ့တင်ထပ်ခဲ့သည်။
အမေရိကန်-တရုတ် ဆက်ဆံရေးသည် နှစ်နိုင်ငံနှင့် ပိုမိုကျယ်ပြန့်သော ကမ္ဘာကြီး၏ ငြိမ်းချမ်းရေးနှင့် သာယာဝပြောရေးတွင် မရှိမဖြစ်လိုအပ်ကြောင်း အမေရိကန်သံတမန်ဟောင်းက အမေရိကန်နှင့် တရုတ်ပြည်သူများအကြား အပြန်အလှန်နားလည်မှု လွယ်ကူချောမွေ့စေရန် ၎င်း၏ကတိကဝတ်ကို နှစ်ဆတိုးစေသည်ဟု ပြောကြားခဲ့သည်။
Kissinger သည် တရုတ်နိုင်ငံသို့ အကြိမ် ၁၀၀ ကျော် သွားရောက်ခဲ့သည်။၎င်း၏ ယခုအကြိမ် ခရီးစဉ်သည် မကြာသေးမီ ရက်သတ္တပတ်များအတွင်း အမေရိကန် အစိုးရအဖွဲ့ဝင် အရာရှိများ၏ ခရီးစဉ်များ ဆက်တိုက် ဖြစ်ခဲ့ပြီး နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး၏ ခရီးစဉ်လည်း ဖြစ်သည်။Antony Blinken၊ဘဏ္ဍာရေးဝန်ကြီးJanet Yellenနှင့် ရာသီဥတုဆိုင်ရာ အမေရိကန် အထူးသံတမန်ဂျွန်ကယ်ရီ.


တင်ချိန်- ဇူလိုင် ၂၁-၂၀၂၃